بیش از ۴۰ سال است که نیاز یکپارچگی سیستمها و فرآیندهای سازمانی در دنیای مدیریت احساس شده و این نیاز با پیاده سازی نرم افزارهای ERP در سازمانها مرتفع میگردد. Enterprise resource planning یا برنامه ریزی منابع سازمانی، منطقی است که در نرم افزارهای ERP بکارگرفته می شود بطوریکه کلیه فعالیتهای سازمان را به گونه ای مدیریت میکند که مدیران بتوانند هر لحظه گزارشات جامعی را از آخرین وضعیت فعالیتهای سازمان خود در اختیار داشته باشند. درآمد سازمان، وضعیت پروژه ها، حجم مقداری و ریالی خرید، تولید و فروش، موجودی حساب های بانکی و سایر دارایی ها اطلاعاتی است که مدیران میتوانند به جای آنکه از واحدهای سازمانی گزارش بخواهند، هر لحظه از نرم افزارهای ERP دریافت نمایند. این اطلاعات در مقایسه با بودجه ها و شاخص های هدف گذاری شده توسط سازمان نمایش داده میشوند و شاخصهای عملکردی که در هر لحظه به صورت سیستمی محاسبه شده و به آسان ترین وجه ممکن در اختیار مدیران قرار داده میشوند، این امکان را فراهم میکند تا تصمیمات صحیح و از روی آگاهی توسط مدیران اتخاذ شده و سازمان ها در مسیر تعالی و رشد خود گام بردارند.
از جمله نرم افزارهای ERP که تا سال ۲۰۰۵ در دنیا مطرح بودند، میتوان به SAP، Oracle و IFS اشاره کرد که در شرکتهای بسیار بزرگ دنیا بکارگیری می شوند. قیمت این نرم افزارها و هزینه های پیاده سازی آنها در سازمانها بسیار بالاست و اگر بخواهیم به صورت حدودی و با نرخ ارز امروزی برآوردی از قیمت آنها ارائه کنیم مبلغی بین ۵ تا ۱۵ میلیارد تومان بسته به ابعاد سازمان مشتری، هزینه خریداری لیسانس و پیاده سازی آن در سازمانها خواهد بود. لذا معمولا شرکتهای بزرگ و با سودآوری بالا قادر به خریداری این نوع نرم افزارها هستند. اما از سال ۲۰۰۵ به بعد رویداد مهمی در بازار ERP رخ داد.
بازار ERP برای شرکتهای نرم افزاری دنیا بازاری چندین میلیارد دلاری است و این سوال مطرح می شود که بزرگترین شرکت نرم افزاری دنیا (مایکروسافت) که بیش از ۹۰ درصد حجم بازار نرم افزار دنیا را در اختیار دارد، آیا به این بازار ورود نکرده و محصول ERP به بازار ارائه نمی کند؟
شرکت مایکروسافت از سال ۲۰۰۰ پروژۀ تحقیقاتی را با بودجه ای بالغ بر ۹ میلیارد دلار تعریف نمود و تحقیقاتی را که تحقیقاً هیچ یک از شرکتهای رقیب انجام نداده بودند در حوزه صنایع و فرهنگهای مختلف انجام داده و مشکلات و پیچیدگی های سیستمهای ERP موجود را تحلیل نمود. سپس در سال ۲۰۰۱ دو نرم افزار ERP با نامهای Grate Plaints و Solomon که در ایالات متحده آمریکا علی الخصوص آمریکای شمالی Market Leader بودند را با قیمتهای به ترتیب ۱.۱ و ۱.۴ میلیارد دلار خریداری کرد و بعداً با نامهای Dynamics GP و Dynamics SL روانه بازار نمود و در سال ۲۰۰۲ دو نرم افزار ERP با نامهای Axapta ، Navison را که در بازار اروپا بسیار موفق بودند از کشور دانمارک خریداری نموده و بعداً با نامهای به ترتیب Dynamics AX و Dynamics NAV در بازار عرضه نمود.
شرکت مایکروسافت بر اساس نتایج تحقیقات خود به مدت سه سال اقدام به بازنویسی نرم افزارهای مذکور و ارتقاء آنها نموده و در سال ۲۰۰۵ در قالب .Net Framework آنها را به بازار ارائه نمود. هدفگیری مایکروسافت ابتدا شرکتهای متوسط و کوچک بود و متعاقباً شرکتهای بزرگ نیز به جمع مشتریان مایکروسافت پیوستند و این شرکت نیز طبق سیاست همیشگی خود به بهترین وجه محصولات خود را متناسب با نیاز مشتریان ارتقا بخشید.
تحقیقات استراتژیک شرکت مایکروسافت بگونه ای بود که رویکرد توسعه کسب و کار مشتریان را در هر یک از محصولات خود مد نظر قرارداده و پس از آن به طور رسمی اعلام کرد که اگر شرکتی یکی از محصولات ERP مایکروسافت را انتخاب کرد و پس از مدتی به این نتیجه رسید که باید به محصول دیگری غیر از محصولات مایکروسافت رجوع کند تمام سرمایۀ اولیه ای که آن شرکت برای محصول ERP مایکروسافت صرف کرده است را به او باز خواهد گرداند.
محصولات مایکروسافت که با هزینه ای به مراتب کمتر از سایر ERP های دنیا، در بازار عرضه میگردد، بسیار سریع و آسان در سازمانها پیاده سازی شده و برای کاربران بسیار آشنا و اصطلاحا User Friendly هستند. این شرکت در سایت رسمی خود محصولات ERP خود را با سه شعار تجاری Agile ، Simple ، Powerful معرفی نموده است.
مزیت های رقابتی که شرکت مایکروسافت را میتوان در موارد زیر به اجمال خلاصه نمود:
متدلوژی مدیریت پروژه و پیاده سازی بسیار غنی با نام Microsoft Sure Step .
یکپارچگی با سایر محصولات مایکروسافت مانند Windows، Office ، SharePoint .
تمرکز بر ارائه گزارشات و داشبودهای مدیریتی بر روی موبایل، علاوه بر سایر سیستمها
تمرکز بر ارائه خدمات در محیط رایانش ابری (Cloud Computing ).
موسسه تحقیقاتی بین المللی Gartner در یکی از تحقیقات خود که در سپتامبر ۲۰۱۳ ، منتشر کرده است، معتقد است محصول Microsoft Dynamics AX ، با توجه به تعداد روز افزون مشتریانی که به خود جلب میکند به زودی جزء Market Leader های ERP قرار خواهد گرفت. در نمودار زیر که از سایت رسمی Gartner آورده شده است این موضوع به خوبی قابل درک است.
شرکتهای ایرانی، نیز به خوبی دریافته اند که دیگر زمان آن سپری شده است که نا هماهنگی بین فرآیندهای سازمانی و سیستمهای اطلاعاتی و قائم به فرد بودن سازمان به جای فرایند محور بودند آن، منجر به تأخیر در تصمیم گیریهای حیاتی شود و یا اطلاعات از سطوح پایین سازمان به درستی و به موقع در اختیار مدیران قرار نگیرد زیرا با توجه به شرایط رقابتی حاکم بر بازار ، و لزوم سرعت عمل در اتخاذ تصمیمات صحیح، اینگونه مشکلات که معمولاً شرکتهای سنتی با آنها درگیر هستند در کوتاه مدت آنها را براحتی از چرخۀ رقابت خارج خواهد نمود. لذا تمایل بسیاری از مدیران سازمانها به پیاده سازی ERP در حال افزایش روز افزون است.
این رویکرد مدیران ایرانی و همزمانی آن با ظهور یک محصول ERP معتبر جهانی، که در بیش از ۳۵۰ هزار شرکت کوچک و بزرگ در دنیا در حال بهره برداری میباشد، این نوید را به همراه خواهد داشت که شرکتهای ایران نیز بدون توجه به اندازه کسب و کار خود میتوانند از این محصول ارزشمند، بهره مند شده و کسب و کار خود را رونق بخشیده و در بازار رقابت محکم و استوار بر مسیر تعالی خود گام بردارند.
نویسنده : محمد مهدی معدنی ، شرکت آریا همراه رسانه
منبع : مدیرایران