وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: برای صیانت از فضای مجازی و سالم سازی محیط، وزارت ارشاد مسوولیت نظارت بر خبرگزاری ها، کانال های خبری و کانال های تلگرامی را عهده دار شد.
سید رضا صالحی امیری در حاشیه سفر به مازندران در پاسخ به پرسشی درباره اقدامات دولت در حوزه فرهنگ و هنر به ویژه فضای مجازی گفت: ما در شورای عالی فضای مجازی که به ریاست رییس جمهور و حضور سران قوا و مسوولان کشوری است، در بحث های جدی و سیاستگذاری و حوزه برنامه های نظارتی – صیانتی اقدام می کنیم.
صالحی امیری ادامه داد: ازجمله مصوبات جدی که داشتیم، مقرر شد برای صیانت از فضای مجازی و سالم سازی محیط، وزارت ارشاد مسوولیت نظارت بر صاحبان خبرگزاری ها، کانال های خبری و تلگرامی را عهده دار شود. اما در سطح کشور نیازمند برنامه ریزی های جامع و همه جانبه برای صیانت، پالایش و سالم سازی شبکه های اجتماعی و مجازی برای بهره برداری نسل جوان هستیم.
وی گفت: در این راه نیازمند برنامه های بلندمدت هستیم، در عین حال اقدامات را شروع و از هفته گذشته اطلاعیه ای در فضای مجازی برای ثبت نام صادر کردیم و در آینده نزدیک مردم شاهد برکات این اقدامات خواهند بود.
رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد نیز با بیان ایجابی عمل کردن این وزارتخانه برای احراز هویت ادمین های کانال های تلگرام و خدمات مشابه با ارایه کد شناسه الکترونیکی محتوای دیجیتال، وظیفه برخورد با متخلفان این حوزه را بر عهده سازمان هایی دانست که ضابط آن را دارند. مرتضی موسویان در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه مصوبه شورای عالی فضای مجازی کانال ها و خدمات مشابهی با بیش از ۵ هزار بازدیدکننده را موظف به ثبت خود کرده است، گفت: این ثبت به منزله این است که دارنده کانال و محتوا یک کد منحصربه فرد به نام «شامد» (شناسه الکترونیکی محتوای دیجیتال) از ما دریافت می کند. این شامد اولا به عنوان حمایت از مالکیت مادی و معنوی فرد مورد استفاده قرار می گیرد و دوما می تواند تحت اعتبارسنجی از طرف مردم قرار بگیرد، چون لینکی است که می توانند بر آن کلیک کنند و بدانند دارنده این محتوا چه کسی است. وی گفت: دو استراتژی سلبی و ایجابی وجود دارد؛ اینکه کاملا سلبی عمل کنیم که از نظر من امکان پذیر نیست، زیرا از طرفی فیلترینگ هزینه ای را به کشور و استفاده کننده تحمیل می کند و از طرفی دیگر فرد با وی پی ان می تواند فیلتر را دور بزند. بنابراین چاره اصلا سلب نیست و ما نیز نهاد سلبی عمل کردن نیستیم و نهاد ایجابی هستیم. باید فضا را به مردم بشناسانیم و آنها خودشان انتخاب کنند.
راه اندازی موتور جست وجو
رییس مرکز رسانه های دیجیتال ادامه داد: استراتژی ایجابی ایجاد فضای مجازی سالم، مفید، ایمن و ناشی از مصوبه دیگر شورای عالی فضای مجازی در سال ۱۳۹۳ است. در آنجا نهادها موظف شدند در به وجود آمدن فضای مجازی سالم، مفید و ایمن کمک کنند. شامد داشتن یک محتوا به منزله پاک بودن و شناسا بودنش است و محتواهایی که دارای شامد نیستند، بیرون از این دایره قرار می گیرند، بدین ترتیب فضای مجازی به دو محیط سالم، مفید و ایمن و فضایی که ما شناختی از آن نداریم، تبدیل خواهد شد. موسویان گفت: برنامه ای که در کنار این طرح داریم، این است که یک موتور جست وجوی بسیار قوی با پایگاه داده ای که خود تولیدکنندگان محتوا ایجاد می کنند، داشته باشیم. این موتور، جست وجوی قوی و عمیقی را در اختیار مردم می گذارد که بتوانند در تمام محتوای فضای مجازی جست وجو کنند.
وی با بیان اینکه پیگیری مسایل غیرقانونی به ضابط خود برمی گردد و ارشاد ضابطی برای دنبال کردن آن ندارد، توضیح داد: وزارت ارشاد در موضع غیرقانونی بودن عدم ثبت کانال های بیش از ۵۰۰۰ نفر هیچ دخالتی ندارد و نخواهد داشت. این وزارتخانه تنها وظیفه ثبت و حمایت را بر عهده دارد و وظیفه سلب بر عهده ما نیست. بنابراین بحث برخورد در اختیار وزارت ارشاد نیست، بلکه سازمان های نیروی انتظامی که بحث برخورد با کارهای غیرقانونی را دنبال می کنند، این وظیفه را بر عهده دارند.
رییس مرکز رسانه های دیجیتال درباره مزایای داشتن «شامد» بیان کرد: تمام کسانی که شامد دارند، در جشنواره های وزارت ارشاد شرکت داده می شوند، در معرض داوری مردم برای رتبه بندی قرار می گیرند و این امکان را برای مشارکت مردم فراهم می کند که با شاخص گذاری برای داوری مردمی سواد رسانه ای مردم را ارتقا دهیم. بدین ترتیب زندگی در یک زیست بوم سالم برای مردم فراهم می شود اما اینکه بیرون از این فضا چه می گذرد، فعلا بحث ما نیست. بحث ما این است که حمایت های ما شامل این ها شود.
تولید محتوا تنها با مجوز وزارت ارشاد
موسویان با بیان اینکه هنگام گرفتن شامد برای محتوا به افراد گفته می شود باید چه نکاتی را رعایت کند؛ در غیر این صورت شامد آنها گرفته می شود، گفت: با داشتن شامد دارنده محتوا شناخته می شود. مصوبه هیات وزیران از سال ۸۹ تمام ارگان های دولتی و نهادهای غیردولتی را موظف کرده که تنها به محتوا از جانب افرادی خدمت دهند که دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشند، بنابراین آنهایی که شامد ندارند، به تدریج سرویس هایی را از دست می دهند. البته وزارت ارشاد اصلا نگاه سلبی ندارد، بلکه فقط شامد می دهد و اگر افراد تخلف کنند، شامد را می گیرد. وی با بیان اینکه راه اندازی کسب وکار یا دریافت سرویس در فضای مجازی به مراتب ساده تر و ارزان تر از فضای حقیقی است، گفت: اگر این زیست بوم ایجاد نشود، امکان فعالیت در فضای مجازی به صورت ایمن وجود نخواهد داشت، پیشرفت ما در این فضا به عنوان زندگی دوم کم می شود و هزینه ها برای همه بالا می رود.
رییس مرکز رسانه های دیجیتال ادامه داد: وجود ۶۷ درصد جرایم در تلگرام و ۱۴ درصد در اینستاگرام نشان می دهد که باید فضا را سالم کنیم. سالم کردن فضا هم فقط با کمک مردم امکان پذیر است و اگر مردم ببینند محتواهایی دارای نشان هستند که دارای اعتبارسنجی است و می توانند دارنده آن محتوا را شناسایی کنند، رفته رفته به این محتواها گرایش پیدا خواهند کرد. موسویان با بیان اینکه وقتی ما به مردم یاد بدهیم که چطور کانال ها را از هم تمیز دهند و هنجارها را شناسایی کنند، رفته رفته گرایش به کانال هایی که هویت خود را نشان دار کردند بیشتر می شود، گفت: در کنار این ها ممکن است کانال های نامناسب و ضدانقلاب هم وجود داشته باشد که البته اکثر مردم به آنها علاقه ای ندارند؛ بنابراین ما نیاز داریم کانال های سالم را از ناسالم جدا کنیم و این کار هم با طرح شامد انجام می شود. مردم نیز مخیر به انتخاب بین محتوای شامددار و آنهایی که شامد ندارند، هستند اما افراد هنجارپذیر محتوایی را انتخاب می کنند که شامد داشته باشد.
وی با بیان اینکه فضای سالم مربوط به همه کانال ها و خدمات مشابه در شبکه های اجتماعی است، افزود: شامد داشتن محدود به کانال های تلگرامی نیست و همه خدمات و محتواهای الکترونیکی را دربر می گیرد و به نوعی مالکیت مادی و معنوی به فرد می دهد اما اینکه از کانال ها شروع شده به این خاطر است که امروز حضور کانال ها متداول تر است و بعدا ممکن است به جای تلگرام شبکه اجتماعی بومی دیگری باشد که در این شبکه ها هم می تواند خلاف صورت بگیرد.
منبع: فناوران