سامسونگ، اینتل و مایکروسافت ۳۷ میلیارد دلار برای سرپا نگاه داشتن قانون مور هزینه کرده‌اند
چیزی در حدود ۵۰ سال پیش، گوردون مور از بنیانگذاران شرکت اینتل مقاله‌ای را در خصوص آینده صنعت نیمه‌رسانا‌ها نوشت. بر مبنای این مقاله، هر سال تراشه‌های جدیدی به بازار عرضه می‌شوند که تعداد ترانزیستورهای موجود در در واحد سطح آن‌ها، در مقایسه با ۲ سال پیش از آن، دو برابر خواهد شد. این به معنای افزایش سرسام آور سرعت پردازنده‌ها در جهان بود.
با تداوم این روند، این نظریه مور به قانون مور تغییر نام داد و معیاری برای پیش‌بینی چشم‌انداز این سطح از بازار شد.
با درنظر گرفتن این مقدمه، بدنیست نیم‌نگاهی به فعالیت‌های اخیر یکی از پیشتازان صنعت تولید تراشه‌های رایانه‌ای داشته باشیم. اینتل که از روزهای اولیه عرضه رایانه‌های شخصی تراشه‌های ویژه‌ای را برای این دسته از محصولات الکترونیکی به بازار عرضه کرده، در قالب قرارداد جدیدی که هفته گذشته به‌طور رسمی از آن پرده‌برداری شد به بازار دستگاه‌های الکترونیکی همراه وارد خواهد شد.
بر اساس این قرارداد، شرکت اپل از تراشه‌های مودم تولید شده توسط شرکت اینتل در نسل جدید آیفون‌های خود استفاده خواهد کرد. موضوعی که شاید در نگاه اول برتری اینتل بر کوالکام را نشان دهد و (به‌ویژه برای اینتل) خوشایند به‌نظر برسد اما از دیدگاهی متفاوت، نوید بخش نبرد قریب‌الوقوع میان شرکت‌های فعال در سطح اول بازار تکنولوژی، در نتیجه بروز مشکلی عمیق در این سطح از بازار است. نبردی که باعث خواهد شد در آینده‌ای نه‌چندان دور، خبری از افزایش سرعت رایانه‌های شخصی نباشد.
این در حالی است که براساس قانونی جدید و البته نانوشته در دنیای آی‌تی، ریزپردازنده‌ها رفته رفته در مرحله تولید به محدودیت ابعاد نزدیک می‌شوند. از جمله دلایل این امر، افزایش احتمال بروز مشکلات مختلف در خط تولید دستگاه‌های کوچک‌تر و البته نیاز به سطح بالاتری از دقت در امر ساخت و عرضه این ریزپردازنده‌ها است.
حال آنکه هزینه تولید چنین ریزپردازنده‌هایی سر به فلک گذاشته و بازیگران اصلی این سطح از بازار تنها با صرف سرمایه‌های میلیارد دلاری توانسته‌اند همچنان به فعالیت و حضور در بازار ادامه دهند. با این اوصاف، با اتمام این سرمایه‌ها و رسیدن به سقف محدودیت‌های یادشده، روند افزایش سرعت رایانه‌های شخصی نیز متوقف شده و محصولات مرتبط مانند هدست‌های واقعیت مجازی، ابزارهای فعال در بستر اینترنت اشیا و یا نمونه‌های مجهز به هوش مصنوعی نیز با محدودیت‌های مشابه روبرو خواهند شد.
حالا بار دیگر مقدمه ذکر شده در خصوص قانون مور را مرور کنید. قانونی که در عمل باعث شده آیفون‌های امروزی از قدرت محاسباتی مشابه با کل سفینه فضایی آپولو در ماموریت فضایی سفر به ماه در سال ۱۹۶۹ میلادی بهره‌مند شوند. در واقع، بدون وجود قانون مور پیشرفت‌های گوگل، فیس‌بوک، اوبر و Airbnb نیز بی‌معنا خواهد بود اما آنچه مسلم است، سرعت پیشرفت شرکت‌ها در این حوزه، دیگر یارای رقابت با توصیفات قانون مور را نخواهد داشت.
سه ماه پیش اینتل در مکاتبه با رگولاتوری‌ها از کاهش روند عرضه تراشه‌های جدید خبر داده بود و این در حالی است که جدیدترین ترانزیستور تولیدی این شرکت، تنها ۱۰۰ اتم دارد. همان‌طور که می‌دانید، هرچه تعداد اتم‌های ترانزیستور کم‌تر باشد، بهینه‌سازی و ایجاد تغییرات در آن سخت‌تر خواهد بود. با روند فعلی، در سال ۲۰۲۰ میلادی ترانزیستورها احتمالا از ۱۰ اتم تشکیل خواهند شد. به بیان دیگر، مهندسان و محققان به محدودیت ساختاری در چارچوب‌های فیزیکی برخورد خواهند کرد.
Linley Gwennap مدیر یک شرکت تحلیلگر در سیلیکون ولی در این خصوص می‌گوید:
“سامسونگ، اینتل و مایکروسافت چیزی در حدود ۳۷ میلیارد دلار برای سرپا نگه داشتن قانون مور هزینه کرده‌اند اما از دیدگاه اقتصادی باید اعتراف کرد این قانون به پایان خط رسیده است.”
با خروج قانون مور از این چرخه، بازار تولید نیمه‌هادی‌ها عملا هیچ چشم‌اندازی برای عرضه دو سالانه نخواهد داشت. این امر همین حالا نیز به تغییر سیاست‌های شرکت‌ها و پیاده‌سازی روش‌های جایگزین و مبتکرانه منجر شده است. در این راستا فیس‌بوک و آمازون دیتاسنترهای مخصوص به خود را طراحی کرده‌اند، مایکروسافت فرایند تولید تراشه‌های انحصاری خود را کلید زده و اینتل نیز راهکار ورود به بازار تولید سخت‌افزارهای ویژه دستگاه‌های الکترونیکی همراه را در دستورکار قرار داده است. در نگاهی متفاوت، به‌پایان رسیدن قانون مور به منزله پایان حیات و تکاپو در بازار IT نخواهد بود بلکه به تغییر سیاست‌های کلی شرکت‌ها منجر خواهد شد.
منبع: آی تی ایران
