امروز ۲۸ سال از ارائه درخواست ثبت Worldwide Web یا وب جهان گستر می‌گذرد. تیم برنرز لی، دانشمند بریتانیایی علوم رایانه و مخترع وب جهان گستر از نگرانی‌های خود درباره اینترنت می‌گوید:
“من تصور می کردم که وب، این دنیای جدید ناشناخته، یک پلت فرم آزاد است که به همگان این امکان را می‌دهد که اطلاعات خود را همه جا به اشتراک بگذارند، به فرصت‌های جدید دسترسی پیدا کنند و در سراسر مرزهای جغرافیایی و فرهنگی با یکدیگر همکاری کنند. اما در طی یک سال گذشته، به شدت نگران یک سری مسائل در دنیای مجازی شدم و معتقدم هرچه سریع‌تر باید برای نجات انسانیت و استفاده از وب به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف تعیین شده، راه حلی پیدا کنیم.
۱- ما کنترل خود را روی اطلاعات شخصی خود از دست داده‌ایم
همین حالا بسیاری از وب سایت‌ها هستند که در ازای دریافت اطلاعات شخصی کاربران، خدمات خود را به آنها ارائه می‌دهند و کاربران نیز بدون تردید شرایط را قبول می‌کنند (که معمولا به صورت متن بلند بالایی تحت عنوان “قوانین و مقررات” ارائه می‌شود). کاربران شاید حتی حدس هم نزنند که با ارائه چه اطلاعاتی موافقت می‌کنند و این اطلاعات قرار است کجا مورد استفاده قرار گیرد.
جمع آوری اطلاعات توسط برخی از شرکت‌ها، نتایج مختلفی دارد. مثلا این شرکت‌ها با همکاری با دیگر ارگان‌ها و یا سازمان‌های دولتی می‌توانند به صورت انلاین تمام حرکات و رفتارهای کاربران را زیر نظر بگیرند و به نوعی حقوق حریم شخصی کاربران را نقض کنند. در رژیم‌های سرکوبگر، این اطلاعات می‌تواند برای اهداف سیاسی استفاده شود و برای زیر نظر گرفتن مخالفان استفاده شود. بسیاری از بلاگرهای و فعالان اینترنتی مخالف رژیم‌های سرکوبگر به همین شیوه دستگیر شده، مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند و یا حتی کشته شده‌اند. این مسئله آنجا دردناک‌تر می‌شود که وب، دستخوش سواستفاده دولت‌هایی شود که در ظاهر شعار حمایت از مردم ، آزادی بیان و حمایت از حریم شخصی کاربران را سر می‌دهند. این سواستفاده‌ها باعث خواهد شد که کاربران از هدف اصلی وب که جستجو و اطلاع رسانی در مورد مسائل حیاتی و مهم است دور شوند.
۲- رواج اطلاعات نادرست و اشتباه در سرتاسر وب کار آسانی است
امروزه بسیاری از مردم خبرها و اطلاعات اصلی دنیا را از طریق تعدادی از شبکه‌های اجتماعی و موتورهای جستجو دنبال می‌کنند. این وب سایت‌ها با ارائه لینک‌های تبلیغاتی و کلیک کاربران، پول بیشتری نیز به دست می‌آورند. درحقیقت طبق الگوریتم‌هایی که برای اطلاعات دریافتی از کاربران طراحی شده است، تعیین می‌کنند که چه محتوایی در دسترس کاربران قرار دهند و به نوعی لینک‌هایی پیشنهاد می‌دهند که می‌دانند کاربر به روی آنها کلیک خواهد کرد. به این شیوه رواج اطلاعات که با اهداف خاصی دنبال می‌شود، اطلاعات غلط و یا اخبار کذب می‌گوییم. متاسفانه شیوع این اطلاعات غلط، به شدت در فضای مجازی در حال گسترش است و افرادی که نیت سوء دارند از طریق بوت‌ها و با آنالیز این اطلاعات قادر خواهند بود که برای پیشبرد مقاصد سیاسی و یا اقتصادی، از این اطلاعات سو استفاده کنند.
۳- تبلیغات سیاسی آنلاین باید با شفافیت و توافق کاربران عرضه شوند
تبلیغات سیاسی آنلاین این روزها در حال تبدیل به یک صنعت پیچیده و فراگیر شده است و بیشتر منابع ارائه دهنده این تبلیغات، اطلاعات خود را با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده از سیل عظیم اطلاعات شخصی کاربران دریافت می کنند، مثلا طبق اطلاعات منتشر شده از یک منبع، در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶، بیش از ۵۰ هزار تبلیغ به صورت روزانه در فیس بوک منتشر می‌شده است که نظارت بر آنها عملا غیر ممکن بوده است. همچینین تبلیغات سیاسی در آمریکا و دیگر نقاط وجود داشته است که به صورت غیر اخلاقی ارائه می‌شدند مثلا عرضه اخبار و اطلاعات غیر واقعی و یا تشویق به عدم شرکت در انتخابات.
اینها مشکلات پیچیده‌ای هستند که راه حل انها ساده نیست اما مسیر جلوگیری از ادامه صدمات آنها تقریبا روشن است. ما باید با همکاری یکدیگر و همچنین مشارکت شرکت‌های اینترنتی تلاش کنیم تا کنترل اطلاعات بار دیگر به دست مردم برگردد و تعادل در فضای مجازی برقرار شود. مثلا تکنولوژی‌های جدیدی مانند” Data Pods” را گسترش دهیم ویا طرح‌های جایگزینی درآمد زایی اینترنتی مانند عرضه خدمات در ازای آبونمان و یا پرداخت‌های Micropayments را بیشتر معرفی کنیم.
ما باید باهم تلاش کنیم تا دسترسی سازمان‌ها و ارگان‌ها به اطلاعات کاربران را فرای قوانین تعریف شده، محدود کنیم. باید با اطلاعات و خبرهای کذب و غلط مبارزه کنیم و از وب سایت‌های ناظر همچون گوگل و فیس بوک بخواهیم تا برای جلوگیری از انتشار اآنها توضیح دهد که چه اطلاعاتی قرار است توسط آنها ارائه شود و این اطلاعات به چه منظوری مورد استفاده قرار خواهد گرفت. حتی وضع یک سری قوانین در این حیطه نیز خالی از منفعت نخواهد بود.
تیم ما در بنیاد وب یا Web Foundation به روی بسیاری از معضلات فضای اینترت تحقیق می‌کنند و در طی پروژه ۵ ساله جدیدی که به تازگی معرفی شده، به دنبال راه حلی برای این مشکلات هستند.
من شاید مخترع وب باشم اما دنیای امروزه اینترنت با اتحاد و همکاری همه کاربران تولید شده است. تمام بلاگ‌ها، پّست‌ها، توییت‌ها، عکس‌ها، ویدیوها، برنامه‌ها، صفحات اینترنت و بسیاری دیگر، توسط شراکت دسته جمعی میلیون‌ها کاربر در سرتاسر جهان تهیه شده است. اقشار مختلف مردم در این راه مبارزه‌های فراوانی کرده‌اند تا امنیت و کارآمدی وب برقرار بماند.
وب، ساخته دست همه کاربران است و حالا همه کاربران با همکاری هم، باید وب را آنگونه که شایسته است شکل دهند.”
منبع: آی تی ایران
